English
Cầu chì là một trong số các thiết bị quan trọng được sử dụng cực kỳ phổ biến trong hệ thống điện để nhằm bảo vệ mạng lưới điện, tránh những tình trạng cháy nổ bất ngờ xảy ra. Hôm nay hãy cùng Cti Supply tìm hiểu cầu chì là gì, cấu tạo, công dụng và nguyên lý mà thiết bị này làm việc như thế nào trong bài viết bên dưới đây.
Nội dung chính
Cầu chì là gì?
Cầu chì là gì? Cầu chì chính là một thiết bị điện được sử dụng để bảo vệ các thiết bị và lưới điện nhằm tránh những sự cố ngắn mạch, hạn chế cháy, nổ xảy ra. Cụ thể hơn, cầu chì chính là thiết bị dùng để bảo vệ đường dây dẫn, các thiết bị điện và mạch điện trong những trường hợp mạch hoặc cường độ dòng điện quá tải.
Cầu chì sẽ được lắp trên hệ thống điện, nối trực tiếp vào giữa dây dẫn điện và các thiết bị sử dụng điện. Dụng cụ này có cấu tạo khá đơn giản, kích thước nhỏ, giá thành rẻ nên được dùng rất rộng rãi trong các hệ thống điện hiện nay.
Công dụng
Công dụng của cầu chì là gì? Chúng thường được dùng để bảo vệ cho đường dây dẫn, máy biến áp, các động cơ điện, thiết bị điện, mạch điện điều khiển hay mạch điện thắp sáng. Với những loại cầu chì dùng được nhiều lần thì có thể dễ dàng nhìn thấy ở các mạch điện gia dụng hay các đường dây tải điện. Còn với các loại cầu chì dùng một lần thì thường được lắp đặt trong các thiết bị điện gia dụng như là máy sấy tóc, máy pha cà phê,…
Hiện nay, trong các công trình hiện đại, cầu chì đã dần được thay thế bằng aptomat bởi vì chúng mang đến nhiều đặc điểm ưu việt hơn.
Cấu tạo
Trong bài viết tìm hiểu về cầu chì là gì, Cti Supply cũng sẽ giới thiệu đến cho bạn các thành phần cấu tạo nên một cầu chì sẽ gồm những phần như thế nào. Cụ thể:
- Phần tử ngắt mạch: Đây là bộ phận quan trọng trong cầu chì, chúng có giá trị điện trở suất rất nhỏ. Chúng sẽ có chức năng cảm nhận giá trị dòng điện chạy qua. Phần tử này thường sẽ được làm bằng các chất liệu như là bạc, đồng… thường ở dạng dây tiết diện tròn hay là dạng băng mỏng.
- Thân cầu chì: Phần này cần đảm bảo độ bền về cơ khí và điều kiện dẫn nhiệt, có thể chịu được sự thay đổi đột ngột mà không bị hỏng hóc khi sử dụng. Phần thân của cầu chì thường được làm bằng các chất liệu như là: thủy tinh, ceramic (gốm sứ) hoặc các chất liệu có những tính chất tương đương.
- Vật liệu lấp đầy: Chúng sẽ bao quanh phần tử ngắn mạch bên trong thân của cầu chì. Chúng sẽ vừa có khả năng hấp thụ năng lượng do hồ quang sinh ra và vừa phải đảm bảo cách điện khi xảy ra các tình trạng ngắn mạch. Do đó nên vật liệu lấp đầy thường sẽ được làm bằng silicat ở dạng hạt.
- Các đầu nối: Chúng có nhiệm vụ cố định cầu chì trên các thiết bị đóng ngắt mạch điện.
Thông số cần quan tâm của cầu chì
Một số thông số cần quan tâm của cầu chì như là:
- N: Mức giới hạn mà cầu chì không tự ngắt mạch
- Tốc độ: Thời gian cầu chì có thể ngắt khi phát hiện quá tải
- I2 t: Thước đo khả năng bảo vệ hiệu quả những tình trạng hư hỏng mạch điện của cầu chì
- Năng lực bẻ gãy
- Xếp hạng điện áp
- Điện thả: Khả năng thích nghi với các môi trường khác nhau,thông số này không quan trọng với cầu chì truyền thống nhưng lại khá quan trọng với các loại cầu chì bằng chất dẻo có khả năng tự động nối lại mạch sau khi đã đứt
- Chênh lệch nhiệt độ môi trường: Giảm ảnh hưởng của nhiệt độ môi trường đến hoạt động của cầu chì
Phân loại
Cầu gì là gì, có những loại nào? Hiện nay có thể phân loại cầu chì theo nhiều cách như:
- Theo môi trường hoạt động sẽ có cầu chì cao áp, cầu chì hạ áp, cầu chì nhiệt
- Theo cấu tạo sẽ có các loại cầu chì như cầu chì loại hở, loại vặn, loại hộp, cầu chì ống
- Theo đặc điểm sẽ có: cầu chì sứ, cầu chì hộp, cầu chì ống, cầu chỉ nổ, cầu chì tự rơi,…
- Theo số lần sử dụng sẽ có các loại cầu chì như: cầu chì sử dụng 1 lần, cầu chì có thể tự nối mạch điện, cầu chì có thể thay dây.
Nguyên lý hoạt động
Nguyên lý hoạt động của cầu chì là gì? Cầu chì sẽ hoạt động dựa theo nguyên lý tự chảy hay uốn cong để tách ra khỏi mạch điện khi mà cường độ dòng điện trong mạch bất ngờ tăng đột biến
- Khi mạch làm việc bình thường: Lúc này sẽ có 1 dòng điện định mức sẽ chạy qua cầu chì. Nhiệt lượng sinh ra trong trường hợp này không gây nên sự nóng chảy của cầu chì. Sự cân bằng nhiệt được thiết lập mà không gây ra sự già hóa hay phá hỏng bất cứ phần tử nào có trong cầu chì.
- Khi xảy ra sự cố ngắn mạch: Lúc này, điện ngắn mạch lớn hơn so với dòng điện định mức. Sự cân bằng trên cầu chì sẽ bị phá hủy, lượng nhiệt năng tăng cao làm cho nóng chảy phần tử ngắn mạch trên cầu chì, từ đó làm hở mạch 2 đầu cầu chì, ngắt điện và bảo vệ mạng lưới điện cũng như các thiết bị sử dụng điện.
Trên đây là tất cả những thông tin chia sẻ về cầu chì là gì mà Cti Supply muốn chia sẻ đến bạn. Hi vọng qua bài viết trên đã giúp cho bạn hiểu rõ hơn về thiết bị này, biết cách ứng dụng chúng vào đời sống hay công việc của bản thân một cách tốt nhất để bảo vệ nguồn điện, mạng lưới điện và các thiết bị sử dụng điện.