Nội dung chính
Cân Chỉnh Đồng Trục (Cân Tâm) Và Sai Số Cho Phép Trong Hoạt Động Cân Tâm
Trong hoạt động lắp đặt và bảo trì thiết bị động, cân chỉnh đồng trục (cân tâm) giữa trục của thiết bị dẫn động và được dẫn động là một công việc cực kỳ quan trọng. Ví dụ như giữa trục motơ (dẫn động) và trục bơm (máy được dẫn động). Đặc biệt, việc cân chỉnh phải tuân theo các giá trị cho phép của nhà sản xuất. Trong thực tế, các đội ngũ bảo trì thông thường áp dụng 3 phương pháp cân tâm phổ biến được sử dụng trong công nghiệp là Rim and Face, Reverse và cân tâm laser.
Những dấu hiệu của sự mất đồng tâm trục?
Khi máy đang vận hành, sự mất đồng tâm trục không dễ dàng phát hiện. Lực hướng kính được truyền từ trục tới trục là tĩnh lực rất khó đo lường từ bên ngoài vỏ máy vì không có cảm biến hay thiết bị phân tích nào có thể đặt bên ngoài vỏ máy để đo lực đang tác động lên ổ bạc, trục hay khớp nối. Do vậy, tình trạng thực tế do ảnh hưởng của những lực này được biểu hiện như sau:
– Ổ bạc, seal, trục hoặc khớp nối hư hỏng sớm hơn so với tuổi thọ thiết kế
– Rung động theo phương hướng kính và dọc trục lớn. Thực nghiệm cho thấy các thiết kế khớp nối khác nhau sẽ thể hiện rung động khác nhau. Hiện tượng này xuất hiện khi tác dộng cơ học xảy ra khi khớp nối quay
– Nhiệt độ thân máy cao tại vị trí ổ bạc hoặc gần khu vực ổ bạc; nhiệt độ dầu bôi trơn cửa ra tăng cao
– Rò rỉ quá mức ở seal làm kín ổ bạc
– Bulông chân máy bị lỏng
– Bulông khớp nối lỏng hoặc gẫy
– Một vài thiết kế khớp nối mềm bị nóng lên khi chạy trong tình trạng mất đồng tâm trục. Nếu là khớp nối đàn hồi bằng chất dẻo, bột cao su bao phủ bề mặt sẽ được nhìn thấy
– Số lượng khớp nối hư tăng lên bất thường hoặc mài mòn nhanh chóng
– Trục bị rạn nứt ở ngõng trục (vị trí ổ bạc) hoặc bích của khớp nối
– Lượng lớn mỡ hoặc nhớt xuất hiện bên trong bao che khớp nối
Cân tâm chính xác?
Sự mất đồng tâm trục là sự lệch vị trí trục khỏi đường tâm quay của trục được đo ở điểm truyền ngẫu lực khi máy đang chạy ở điều kiện bình thường. Sự lệch trục khi đường tâm quay thực tế của trục lệch so với đường tâm dự kiến. Trong một thời gian dài, sự mất đồng tâm trục xảy ra khi đường tâm của trục hai máy động không nằm trên một đường thẳng. Song, một số nhân viên bảo trì chỉ tìm hiểu đến cân tâm khi cố gắng xác định chính xác lượng mất cân bằng tồn tại khi hai trục quay kết nối với nhau qua khớp nối cứng hay nối mềm. Cân tâm chính xác như thế nào? Đo sự mất đồng tâm trục với nhiều kiểu thiết kế khớp nối như thế nào? Vị trí nào cần được đo sự mất đồng tâm trục? Đo theo đơn vị góc hay khoảng cách lệch tâm? Thời điểm cần cân tâm, khi máy dừng hay đang chạy? Để hiểu rõ hơn định nghĩa này, hãy phân tích cụ thể hơn những vấn đề liên quan.
Hình ảnh trên cho thấy trường hợp mất đồng tâm trục giữa bơm và môtơ. Đối với khớp nối mềm (khớp đàn hồi), nó có thể kiểm soát được một giới hạn mất đồng tâm trên với độ lệch theo phương ngang và phương đứng ở điểm truyền năng lực ở bơm và môtơ. Mục tiêu tiến hành việc cân tâm là phải xác định vị trí máy sao cho độ lệch tâm nằm trong giá trị dung sai cho phép.
Quy trình cân tâm chung?
1- Chuẩn bị dụng cụ cần thiết
2- Nắm một số thông tin liên quan về máy sẽ cân tâm. Máy có cần dụng cụ chuyên dùng để cân tâm không? Máy có chuyển từ ngừng chạy sang chạy lại không? Bao lâu?
3- “An toàn là trên hết” – Trước khi tiến hành công việc, đặt bảng thông báo “đang sửa máy” và khóa bảng nút khởi động.
4- Kiểm tra tình trạng máy sơ bộ: độ cong của trục, chân kênh“soft foot”, khớp nối, ổ bạc, bệ máy và đường ống có kéo máy hay không?
5- Đo vị trí trục (đo khoảng lệch tâm). Dung sai lệch tâm có nằm trong giá trị cho phép không? 6- Quyết định phương di chuyển (phương ngang hay dọc trục)? Di chuyển trong phạm vi bao nhiêu? Sau khi di chuyển, thực hiện lại bước 5 để kiểm tra.
7- Lắp khớp nối và quay thử trục hệ thống máy. Lắp bao che khớp nối.
8- Chạy thử máy
Sai số cho phép khi thực hiện cân tâm?
Để đạt được thông số cân chỉnh cho phép, điều này phụ thuộc vào một số yếu tố khác nhau. Trong đó, hai yếu tố quan trọng nhất kiểm soát thông số cho phép là lượng offset, tốc độ và khoảng cách giữa hai điểm truyền động. Thông thường, các điểm truyền động năng lượng được đề cập đến là các yếu tố linh hoạt trong khớp nối; các đĩa trong khớp nối dạng disk pack, tâm của bánh răng trong khớp nối dạng bánh răng hay membrane trong khớp nối dạng diaphragm. Nguyên tắc cơ bản về sự mất cân chỉnh cho phép là 1mil/1inch của chiều dài khớp nối đối với thiết bị vận hành với tốc độ dưới 1800rpm và 0.5 mil/inch đối với các máy vận hành trên 1800rpm và 0.25mil/inch với các máy vận hành trên 3600rpm.
1 mils = 0.0254 mm
1 inch = 25.4 mm
Đối với những thiết bị có thông số của nhà sản xuất, đội cân chỉnh cần tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Mục tiêu của cân tâm chính xác?
Mục tiêu chính của hoạt động cân tâm hướng đến là tăng tuổi thọ vận hành của máy móc. Để đạt được mục tiêu này, các bộ phận chi tiết máy có khả năng dẫn tới hư hỏng phải vận hành trong giới hạn thiết kế của nó như là ổ bạc, seal, khớp nối và trục.
Lợi ích của cân tâm chính xác?
Cân tâm chính xác sẽ đạt được những kết quả như sau:
- Giảm lực hướng kính và dọc trục để tăng tuổi thọ ổ bạc và sự ổn định của rotor.
- Tối thiểu lực gây cong trục ở các điểm truyền lực từ vị trí khớp nối tới ổ bạc phía khớp nối
- Tối thiểu sự mài mòn của các bộ phận khớp nối
- Giảm thiểu khả năng hư hỏng seal
- Duy trì khe hở thích hợp của bánh công tác bên trong
- Loại bỏ khả năng hư trục từ sự mỏi của kim loại
- Giảm thiểu mức rung động trên vỏ máy, buồng ổ bạc và rotor
Việc duy trì độ chính xác của cân tâm trong quá trình hoạt động là hết sức cần thiết với các doanh nghiệp sản xuất. Với đội ngũ kỹ sư dày dặn kinh nghiệm trong ngành dầu khí, dịch vụ cân tâm motor tại CTI Supply có thể giúp bạn giải quyết vấn đề trên. Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.