English
Thiết bị cảm biến nhiệt độ nước làm mát là bộ phận có vai trò quan trọng trong xe ô tô, với mục đích chính là để đo đạc nhiệt độ làm mát trong động cơ xe. Với những kỹ sư, người trong nghề thì thiết bị này không còn xa lạ nữa, nhưng đối với người sử dụng, các chủ xe lại ít người biết đến. Cùng CtiSupply tìm hiểu xem cảm biến nhiệt độ nước làm mát là gì, chức năng, cấu tạo và nguyên lý hoạt động của thiết bị này như thế nào ngay trong bài viết chia sẻ bên dưới đây.
Nội dung chính
Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là gì?
Thiết bị cảm biến nhiệt độ nước làm mát được biết đến với tên gọi khác là cảm biến nhiệt độ nước làm mát động cơ, cảm biến ECT (Engine Coolant Temperature), cảm biến ETCS (Engine Coolant Temperature Sensor). Chúng có nhiệm vụ là đo nhiệt độ ở hỗn hợp chất làm mát và sau đó sẽ truyền các tín hiệu về bộ phận điều khiển trung tâm ECU để bộ phận này thực hiện các điều chỉnh thời gian phun, bật/ tắc quạt két nước làm mát,.. Từ đó giúp duy trì một nhiệt độ ổn định để động cơ hoạt động bình thường.
Chức năng
Những hiệu chỉnh mà thiết bị cảm biến nhiệt độ nước làm mát có thể giúp bộ phận điều khiển trung tâm ECU điều chỉnh sẽ là:
- Hiệu chỉnh góc đánh lửa sớm: Tùy thuộc theo nhiệt độ của động cơ cao hay thấp mà trung tâm điều khiển ECU sẽ thực hiện tăng hoặc hoảm góc đánh lửa sớm cho phù hợp
- Điều khiển tốc độ quay của quạt làm mát: Với mức nhiệt độ nước làm mát cao trong khoảng 95 – 98 thì ECU sẽ tăng tốc độ quạt làm mát khiến cho quạt quay nhanh, còn với mức nhiệt độ làm mát thấp ở mức 80 – 87 thì ECU sẽ điều khiển giảm tốc độ quay của quạt làm quạt quay chậm đi
- Thay đổi thời gian phun nhiên liệu: Với mức nhiệt độ động cơ cao hoặc thấp thì ECU cũng có thể hiệu chỉnh tăng hoặc giảm thời gian phun nhiên liệu như là tăng/ giảm độ rộng xung nhấc kim phun
- Điều khiển tốc độ không tải: Khi mới khởi động máy, nhiệt độ của động cơ còn thấp thì ECU sẽ điều khiển mở rộng van không tải (bướm ga điện tử) để tăng tốc độ không tải nhanh lên đạt tầm mức 900 – 1000V/P. Điều này giúp nhanh chóng hâm nóng được cho động cơ, giảm bớt ma sát ở các bộ phận và để động cơ đạt mức nhiệt độ vận hành ổn định nhanh chóng hơn.
- Điều khiển tăng giảm hộp số: Trung tâm điều khiển ECU cũng có thể điều khiển hộp số tự động để chuyển số nếu nhiệt độ nước làm mát ở mức cao.
Ngoài ra thì nhờ cảm biến nhiệt độ nước làm mát còn có thể sử dụng cho các muc đích thông báo lên những đồng hồ báo nhiệt ở những dòng xe đời cũ, điều khiển hệ thống kiểm soát khí thả, trạng thái hệ thống phun nhiên liệu, điều khiển ngắt tín hiệu điều hòa không khí khi nhiệt độ nước làm mát ở mức cao,..
Cấu tạo gồm những phần nào?
Cấu tạo trong thiết bị cảm biến nhiệt độ nước làm mát khá đơn giản. Với hình dạng ống trụ rỗng, phía ngoài có ren và bên trong có một nhiệt điện trở mang hệ số âm. Ở trên thân máy gần với họng nước làm mát sẽ được gắn phần cảm biến (hoặc có thể gắn ở gần nắp máy). Bộ phận cảm biến sẽ có 2 chân, 1 chân tín hiệu mass E2 và một chân là THW.
Nguyên lý hoạt động
Cách mà thiết bị cảm biến nhiệt độ nước làm mát hoạt động dựa theo sự thay đổi của điện trở. Khi có nhiệt độ tăng thi điện trở giảm và ngược lại khi nhiệt độ giảm thì điện trở tăng. Chính sự thay đổi giá trị của điện trở sẽ làm cho giá trị điện áp gửi đến bộ phận điều khiển ECU thay đổi.
Nhiệt độ động cơ thấp sẽ cho giá trị điện trở cảm biến cao, làm điện áp đặt ở 2 đầu bộ chuyển đổi A/D lớn và từ đó tín hiệu điện áp cao sẽ được chuyển đổi thành dãy xung truyền đến vi xử lý để giải mã thành tín hiệu thông báo cho ECU nhận biết là nhiệt độ tại động cơ đang thấp và sau đó điều khiển thay đổi góc đánh lửa sớm, tăng lượng xăng phun,..
Còn khi nhiệt độ động cơ tăng cao, giá trị điện trở cảm biến nhiệt độ nước làm mát sẽ giảm, điện áp ở 2 đầu bộ chuyển đổi A/D sẽ xuống thấp và truyền thông báo nhận biết động cơ đang nóng lên. Khi đó ECU sẽ điều khiển thực hiện thay đổi góc đánh lửa sớm, giảm bớt lượng xăng phun
Cách nhận biết cảm biến nhiệt độ nước làm mát có hư hỏng hay không?
Tuy là không phải kỹ sư nhưng người dùng vẫn có thể kiểm tra, nhận biết cảm biến nhiệt độ nước làm mát trên xe của mình có bị hư hỏng hay không thông qua cách:
- Kiểm tra thông số thay đổi điện trở cảm biến nhiệt độ nước làm mát trên xe của bạn so với thông số nhà sản xuất đưa ra
- Có thể sử dụng đo đạc bằng đồng hồ VOM ở chế độ (ôm). Cảm biến nhiệt độ nước làm mát sẽ hoạt động bình thường khi mang nhúng vào nước lạnh thông số hiển thị tăng từ 4.8 – 6.6 (ôm); còn khi hơ lửa thì sẽ có giá trị trong mức 0.2 – 0.3 (ôm)
Hi vọng những thông tin chúng tôi chia sẻ ở bài viết trên đây đã giúp bạn biết thêm về một thiết bị cảm biến hữu ích trên xe ô tô. Hãy thường xuyên theo dõi, đón đọc các bài viết bổ ích khác trên CtiSupply bạn nhé!